LITERACKA NAGRODA NOBLA 2022. TEGOROCZNĄ LAUREATKĄ ANNIE ERNAUX
Francuzka Annie Ernaux otrzymała Literacką Nagrodę Nobla 2022 – poinformowała, na początku miesiąca, Akademia Szwedzka. Wyróżnienie przyznano za „odwagę i kliniczną ostrość, z jaką odkrywa korzenie, wyobcowanie i zbiorowe ograniczenia pamięci osobistej”. „W twórczości bezustannie i pod różnymi kątami przygląda się życiu naznaczonemu licznymi problemami związanymi z płcią, językiem i klasą społeczną” – dodała Akademia.
Annie Ernaux, urodzona w 1940 roku, tworzy krótkie, autobiograficzne powieści, w których analizuje emocje człowieka. Pojawiają się w nich również motywy feministyczne. Zadebiutowała w 1974 roku i od tego czasu napisała ponad 20 książek. Za przełomowy moment w jej karierze uznaje się wydanie powieści „La place” i „Une femme”, w których opisała życie i śmierć rodziców.
Nobel to nie pierwszy laur w karierze Ernaux. W 1984 roku otrzymała Nagrodę Renaudot, a pięć lat temu – Nagrodę im. Marquerite Yourcenar. Z kolei w 2019 roku jej powieść „Les Années” weszła na krótką listę tytułów nominowanych do Nagrody The Man Booker International.
Akademii Szwedzkiej nie udało się skontaktować z noblistką przed ogłoszeniem werdyktu. Ernaux dowiedziała się, że otrzymała prestiżowe wyróżnienie od dziennikarza. – Nie! Naprawdę? – zareagowała.
Jak przekazała szwedzka agencja TT, Francuzka pracowała od rana i chociaż słyszała telefon, nie odebrała go.
Literacka Nagroda Nobla przyznawana jest od 121 lat i w tym czasie wyróżniono nią 118 osób. Decyzję o tym, kto ją otrzyma, podejmuje Akademia Szwedzka – taka była wola fundatora nagrody, przemysłowca i wynalazcy dynamitu Alfreda Nobla. Pierwszym, który otrzymał literackiego Nobla, był francuski poeta Sully Prudhomme. Stało się to w 1901 roku, a cztery lata później wyróżnienie otrzymał Polak Henryk Sienkiewicz. Wśród naszych rodaków nagrodzonych tym Noblem są również Władysław Reymont (1924), Czesław Miłosz (1980), Wisława Szymborska (1996) oraz Olga Tokarczuk (za 2018, przyznana w 2019).
W tym roku Polaków nie było na liście faworytów do Nobla. Wśród potencjalnych kandydatów eksperci i bukmacherzy wymieniali m.in. rosyjską pisarkę Ludmiłę Ulicką, znaną ze sprzeciwu wobec polityki Putina, a także Joyce’a Carola Oatesa, syryjskiego poetę Adonisa, Milana Kunderę, Jona Fosse’a i Karla Owe Knausgårda.
Źródło: https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/2022-10-06/literacka-nagroda-nobla-2022-laureatka-annie-ernaux/
ZAPROSZENIE NA KIERMASZ KSIĄŻEK
Do 20 grudnia 2022 roku, biblioteka szkolna ZSBiP oraz Księgarnia
i Hurtownia Taniej Książki „Tuliszków”, zapraszają na kiermasz taniej książki. Wydarzenie czytelnicze odbędzie się w bibliotece szkolnej i jest połączone
z obchodami MIĘDZYNARODOWEGO MIESIĄCA BIBLIOTEK SZKOLNYCH.
W prezentowanej ofercie kiermaszowej znajdują się m. in.:
– kolorowanki, wyklejanki i łamigłówki dla dzieci,
– poezje i aforyzmy,
– książki edukacyjne,
– słowniki i kompendia,
– książki psychologiczne,
– pozycje o zdrowiu i hobby,
– kulinaria,
– oraz beletrystyka.
SERDECZNIE ZAPRASZAMY WSZYSTKICH ZAINTERESOWANYCH DO BIBLIOTEKI SZKOLNEJ
CODZIENNIE OD 7.45 DO 13.45
CENY KSIĄŻEK SĄ BARDZO PRZYSTĘPNE!!!
MIĘDZYNARODOWY MIESIĄC BIBLIOTEK SZKOLNYCH' 2022
W październiku, jak co roku, obchodzimy Międzynarodowy Miesiąc Bibliotek Szkolnych. W tym roku Międzynarodowe Stowarzyszenie Bibliotekarstwa Szkolnego (International Association of School Libriarianship – IASL) jako hasło przewodnie Święta wybrało „Reading for Global Peace and Harmony”. W Polsce skrócono je do „Czytanie dla pokoju”.
Tak sformułowane hasło (pewnie trafne z punktu widzenia diagnozy zagrożeń, potrzeb i nastrojów dnia dzisiejszego) wydaje się brzmieć patetycznie, zbyt oficjalnie i urzędowo. Jednak hasło czytania dla globalnego pokoju
i harmonii mieści wiele wątków interpretacyjnych, np.:
- popularyzację literatury pokazującej grozę i tragizm wojny (i w ogóle agresji), jej skutki w wymiarze materialnym, społecznym i losów jednostek;
- rolę literatury w kształtowaniu postaw tolerancji, lepszego rozumienia procesów społecznych, doceniania wagi rozwiązywania konfliktów
w duchu dialogu, a także wartości harmonijnego rozwoju w perspektywie lokalnej i globalnej; - wykorzystanie literatury do kształtowania empatii dla ofiar działań wojennych, pokazywania znaczenia ich wspierania na poziomie swoich indywidualnych, jednostkowych możliwości w życiu codziennym. Oto kilka tytułów książek, które doskonale wpisują się w założenia tegorocznego hasła MMBSz:
- „Chłopiec znikąd” – Katherine Marsh;
Doświadczenie migracji
Bardzo dobrze napisana i przetłumaczona historia przyjaźni dwóch chłopców pochodzących ze skrajnie różnych środowisk. Ahmed jest synem syryjskiego uchodźcy i ukrywa się w piwnicy domu wynajmowanego przez cenionego dyplomatę. Do ich spotkania dochodzi, gdy Max – syn dygnitarza – przypadkowo odkrywa tajemnicę Ahmeda. Książka podejmuje problem kryzysu uchodźczego i nastrojów antymigracyjnych. Autorka podkreśla konieczność pomagania innym, odwołując się również do doświadczeń II wojny światowej.
- „Galop’44” – Monika Kowaleczko-Szumowska;
Zrozumieć walczących
Dwóch rywalizujących ze sobą braci – Mikołaj i Wojtek – dostaje się poprzez tunel w Muzeum Powstania Warszawskiego do czasów powstańczej Warszawy. Jak potoczą się ich losy w powstaniu? Czy chłopcom uda się rozplątać tajemnicze połączenie przeszłości z teraźniejszością? Książka, napisana językiem przystępnym dla młodzieży, łączy ze sobą Wielką Historię, dynamiczną akcję rodem z powieści sensacyjnych, wzruszenie i humor. Spodoba się każdemu młodemu miłośnikowi militariów.
- „Folwark zwierzęcy” – George Orwell;
Orwellowski świat jeszcze raz
Orwellowski Folwark zwierzęcy to tytuł zaliczany do klasyki literatury. Ponadczasowy przekaz tej powieści – konieczność obnażenia mechanizmów manipulacji, nadużycia władzy totalitarnej oraz konsekwencje trwania w takim ustroju.
- „Rok, w którym nauczyłam się kłamać” – Lauren Hollow;
Przeciwstawić się złu
Świetna powieść psychologiczna, pokazująca konsekwencje kłamstwa oraz akcentująca konieczność rozwiązywania konfliktów drogą dialogu. Mimo II wojny światowej życie małomiasteczkowej, amerykańskiej społeczności toczy się swoim biegiem. Sytuacja jednak się zmienia, gdy nastoletnia Betty postanawia wyłudzić od rówieśniczki pieniądze… Jak zareaguje szantażowana Annabelle? Hollow oferuje młodemu czytelnikowi przejmujące studium mechanizmów nienawiści i społecznego napiętnowania.
- „Cisza w Pogrance” – Marcin Pilis;
Trudna historia
Powieść osadzona w realiach Wołynia z 1943 r. Konflikt pomiędzy mieszkańcami Ukrainy a Polski narasta, a w jego centrum nieoczekiwanie znajdują się bohaterowie powieści: Dmytro, Lena, Marysia i ich własne skomplikowane relacje. W tej niezwykle klimatycznej powieści historia trudnych narodowych kontaktów stanowi tło budowania fabularnej akcji.
- „Wymazana granica. Śladami II Rzeczpospolitej” – Tomasz Grzywaczewski;
Na dawnych granicach Polski
Autor zabiera czytelników w nostalgiczną podróż do miejsc, gdzie przed II wojną światową przebiegała granica Rzeczpospolitej. Zmienił się układ geopolityczny, ale wciąż żyją ludzie, którzy pamiętają tamten świat. Zachód, Północ, Południe i Wschód Polski oczami zwykłego człowieka: deportacje, ucieczki, prześladowania, miłość, szukanie nowego domu, budowanie relacji
z sąsiadami. Przywoływanie historycznych wydarzeń, o których raczej milczą podręczniki, wspomnienia starych ludzi i ich potomków, którzy do niedawna jeszcze wcale nie czuli się jak u siebie. Reportaż pokazuje, że nie są to tematy łatwe. Tej granicy dawno już nie ma, jednak jak się okazuje – tkwi ona głęboka w głowach mieszkańców wielu wiosek i miasteczek Kaszub, Śląska, Wielkopolski, Bieszczadów i Kresów Wschodnich.
- „Złodzieja książek” – Markus Zusak;
Miłość do człowieka oraz miłość do literatury w czasach II wojny światowej
Historia o prawdziwym obliczu wojny, która dotknęła mieszkańców małego miasteczka. “Złodziejka książek” to zapis przeżyć młodej, lecz doświadczonej przez życie bohaterki. Powstało wiele książek dotyczących II wojny światowej, pisanych z różnych perspektyw i opowiadających najstraszliwsze historie. Markus Zusak potrafi jednak wciągnąć swojego Czytelnika i zainteresować tematem, dzięki oryginalnemu podejściu i trafianiu wprost w uczucia odbiorcy. “Złodziejka książek” stanowi opowieść dotyczącą przyjaźni, miłości
i moralności w wymagających i trudnych czasach. Niełatwe czasy przeżywa również literatura piękna – książki płonące na stosach nazistów to powszechny widok. Historia rozgrywa się podczas II wojny światowej. Liesel Meminger, tytułowa złodziejka książek, jest nastolatką, która straciła niedawno rodziców i znajduje się pod opieką rodziny zastępczej. Hans i Rosa Hubermann bardzo dobrze zajmują się dziewczyną i próbują zapewnić jej jak najlepsze życie. Mieszkają w małym miasteczku Molching na przedmieściach Monachium. Pierwszą książkę Liesel kradnie podczas pogrzebu młodszego brata, dzięki czemu zaczyna uczyć się czytać i poznaje litery, a następnie całe słowa. Odkrywa moc słów i od tej pory świat powieści fascynuje ją na tyle, że sięgać będzie po kolejne książki, wykradając je z przeróżnych miejsc.
Liesel, krajobraz wojny i cierpienia próbuje zastąpić fantastyką i światem wykreowanym w książkach, chociaż jak się okazuje nie zawsze będzie to możliwe. Kiedy jej rodzina zastępcza postanawia udzielić schronienia Żydowi, wszystko komplikuje się jeszcze bardziej. Nie można być pewnym nikogo, ani niczego, pozostaje tylko poszukiwanie kolejnych ciekawych pozycji, co również zostaje utrudnione przez panująca sytuację.
W związku z tym, że biblioteka Zespołu Szkół Budowlanych
i Plastycznych Grudziądzu co roku włącza się do obchodów Międzynarodowego Święta Bibliotek Szkolnych, chciałabym gorąco Was zachęcić do udziału w następujących przedsięwzięciach i akcjach czytelniczych:
- „Książkowa lista przebojów, czyli co warto przeczytać” – na przygotowanej karcie można wpisywać propozycje książek, które warto przeczytać i polecić innym czytelnikom. Z zaproponowanych przez Was pozycji stworzymy wspólnie listę książek wartych przeczytania i/lub zakupienia do biblioteki szkolnej, która zostanie zamieszczona na stronie internetowej szkoły.
Czas trwania akcji: od 24 października do 18 listopada 2022 roku.
- Prezentacja oferty taniej książki „Księgarni Tuliszków” – kiermasz książek.
Biblioteka szkolna ZSBiP oraz Księgarnia i Hurtownia Taniej Książki „Tuliszków” zapraszają na kiermasz taniej książki. Wydarzenie czytelnicze odbędzie się w bibliotece szkolnej.
Czas trwania akcji: od 20 października do 20 grudnia 2022 roku.
Zachęcam także do skorzystania z oferty proponowanej przez EMPIK w ramach
Jesiennych Targów Książki Empiku, które odbywają się w dniach od 12 do 25 października 2022 roku.
TYDZIEŃ ZAKAZANYCH KSIĄŻEK (18.09 - 24.09.2022)
TEGO NIE WOLNO CZYTAĆ!?
Niebezpieczne, zabraniane, niewygodne, nieprawomyślne, niemoralne, cenzurowane, niszczone, palone. Książki zakazane. Wzbudzały kontrowersje, oburzenie i protesty. Czy słusznie się ich obawiano? Czy dziś istnieją takie zakazane tytuły? W niedzielę, 18 września, rozpoczęły się obchody Tygodnia Zakazanych Książek pod hasłem: “Nasze prawo do czytania”.
Od zarania dziejów po dziś dzień tysiące książek było zakazywanych lub cenzurowanych przez różnego rodzaju władze świeckie lub religijne. Idea zakazu publikacji książek pojawiła się już w czasach starożytnych – w V wieku p.n.e. w Atenach spalono dzieła Protagorasa kwestionujące istnienie bogów, zaś pierwsze wzmianki o książkach zakazanych pojawiły się w Państwie Platona. Potem pojawił się słynny Indeks ksiąg zakazanych – opracowywany i ogłaszany przez Kościół katolicki spis dzieł, których nie wolno czytać, posiadać i rozpowszechniać bez zezwolenia. Na indeksie znalazły się m.in. dzieła naukowe i filozoficzne Galileusza, Kanta, Kartezjusza, Keplera, Kopernika, Monteskiusza, Woltera, Rousseau, Locke’a czy Hume’a, a także wielu innych wybitnych autorów, których twórczość należy do kanonu dzieł europejskiej kultury, tj.: Denis Diderot, Victor Hugo, Gustave Flaubert czy Emil Zola. Ostatnie wydanie indeksu, opublikowane w 1948 roku, zawierało 4126 dzieł.
W dobie oświecenia obowiązywała świecka cenzura prewencyjna, polegająca na kontroli publikacji przed ukazaniem się w druku. Później cenzurę tę stosowano w państwach totalitarnych, takich jak ZSRR czy hitlerowskie Niemcy, była obecna również w PRL-u. Do historii przeszła akcja z 1933 roku palenia w niemieckich i austriackich miastach książek uznanych za „szkodliwe dla ducha niemieckiego”, wśród których znalazły się m.in. arcydzieła H. Heinego, T. Manna oraz E. Remarque’a. Istniała również lista autorów zakazanych w III Rzeszy, na której znaleźli się np. Bertolt Brecht, Walter Benjamin, Franz Kafka, Zygmunt Freud.
Tydzień Zakazanych Książek to coroczne święto wolności czytania. Obchodzone jest na całym świecie od 1982 r. Organizowane zwykle w ostatnim tygodniu września, podkreśla wartość bezpłatnego i otwartego dostępu do informacji, szkodliwość cenzury i zwraca uwagę na zagadnienie wolności intelektualnej. Tydzień Zakazanych Książek łączy całą społeczność książkową — bibliotekarzy, księgarzy, wydawców, dziennikarzy, nauczycieli i czytelników we wspólnym wspieraniu wolności czytania. Początkowo był on odpowiedzią na coraz częstsze próby zakazywania książek w szkołach, księgarniach i bibliotekach. Według danych Amerykańskiego Stowarzyszenia Bibliotekarzy, od 1982 roku cenzorzy próbowali zakazać ponad 11 tysięcy tytułów. W samym tylko roku 2020 były to aż 273 pozycje. Przeważnie próby cenzury uzasadniane są ochroną najmłodszych przed „niewłaściwymi” treściami. W Polsce tegoroczne wydarzenie trwa od 18 do 24 września.Choć w naszym kraju świętowanie Tygodnia Zakazanych Książek nie jest aż tak popularne, to ważne, żeby czytelnicy mieli świadomość, jak bardzo cenzura może wpłynąć na dostęp do literatury. Problem ten zresztą jest na pewno znany pokoleniom pamiętającym okres PRL, kiedy władza na liście zakazanych książek umieściła m.in. takie tytuły, jak „Rok 1984” George’a Orwella, a wiele przykładów prozy i poezji wydawano dopiero po wcześniejszym ocenzurowaniu „nieodpowiednich” fragmentów. Niemal wszystko wtedy było zakazane, rozmowy telefoniczne kontrolowane, a książki i widowiska sceniczne objęte cenzurą prewencyjną. Istniał nawet Główny Urząd Kontroli Publikacji i Widowisk, który zajmował się kontrolą i weryfikacją publikacji prasowych, radiowych i telewizyjnych, wydawnictw książkowych, filmów, spektakli teatralnych, widowisk oraz wystaw. Na szczęście istniały wtedy podziemne wydawnictwa, które zapewniały dostęp do tzw. książek bezdebitowych – wydawanych bez pozwolenia władz w drugim obiegu.
DEMORALIZACJA I NIEPOŻĄDANE WARTOŚCI
W przeszłości książki kwestionowano przeważnie ze względu na przemycane w nich „niepożądane” idee. Obecnie wykreślenie pozycji z listy lektur czy zakazanie jej sprzedaży najczęściej spowodowane jest wpływem treści na kształtowanie umysłów najmłodszych czytelników. Wśród najbardziej kontrowersyjnych powieści wymienia się m.in. „Władcę much”, którego fabuła określana jest mianem brutalnej i demoralizującej, a także serię o Harrym Potterze, również w Polsce oskarżaną o szerzenie okultyzmu. Negatywny wpływ na młodzież czy propagowanie odmiennych wartości to jednak nie jedyne powody zakazywania książek na całym świecie. W 1931 roku w chińskiej prowincji Hunan na czarnej liście znalazła się m.in. „Alicja w krainie czarów” Lewisa Carrolla, umieszczona tam ze względu na nadawanie ludzkich cech zwierzętom. Powieścią powszechnie zakazywaną z wielu przyczyn był także „Folwark Zwierzęcy” George’a Orwella – w ZSRR i krajach komunistycznych ze względu na antystalinistyczny wydźwięk, a w Zjednoczonych Emiratach Arabskich za sprzeczne z islamskimi wartościami przedstawienie świń. Do dziś książka zabroniona jest w Korei Północnej, a w Wietnamie można znaleźć jedynie jej ocenzurowaną wersję.
CO CZYTAĆ PODCZAS TYGODNIA ZAKAZANYCH KSIĄŻEK?
Organizatorzy Tygodnia Zakazanych Książek zachęcają do sięgnięcia po lektury, które z różnych powodów w wielu krajach zakazano lub objęto cenzurą. Wśród nich można znaleźć znane na całym świecie zarówno pozycje uważane obecnie za wybitne, jak i przykłady literatury współczesnej. Na liście 100 najczęściej zakazywanych w ostatniej dekadzie pozycji, opracowanej przez Amerykańskie Stowarzyszenie Bibliotekarzy znaleźć można m.in. Pięćdziesiąt twarzy Grey’a, Igrzyska śmierci czy serię Plotkara.
Intencją przyświecającą zarówno Indeksowi ksiąg zakazanych, jak i cenzurze było ograniczenie rozpowszechniania „niebezpiecznych idei”, jednak w praktyce niejednokrotnie wywoływały efekt odwrotny do zamierzonego, ponieważ dzieła zakazane działały jak zakazany owoc – budziły ciekawość i stawały się dzięki temu jeszcze bardziej popularne i pożądane. Dziś, w dobie Internetu i bibliotek cyfrowych, możemy zdobyć niemal każdą książkę, czy więc możliwe są podobne akcje?
Książki zakazane zawsze funkcjonowały w społeczeństwie i zawsze już w nim pozostaną. Często dzieła przyjęte krytycznie z czasem zostają docenione i podniesione do rangi arcydzieł. Związane jest to ze zmianą mentalności społeczeństwa, religijności czy też postawy politycznej. Dlatego dzieła, które dzisiaj budzą kontrowersję, jutro mogą być odebrane w zupełnie inny sposób. Tak właśnie było z „Czerwonym Kapturkiem” zakazanym w Kalifornii ze względu na butelkę wina w koszyczku dla babci…
Biblioteka szkolna Zespołu Szkół Budowlanych i Plastycznych w Grudziądzu zaprasza wszystkich zainteresowanych do obejrzenia ekspozycji książek z tzw. „czarnej listy” znajdujących się w naszych zbiorach. Celem wystawy jest zwrócenie uwagi czytelnika na działanie cenzury, potrzebę wolności słowa oraz problem prześladowania ludzi za to, że czytają lub piszą książki.
Być może aura tajemniczości, skandalu i etykieta zakazanego owocu będzie również zachętą do czytania, także książek, którym przypięto łatkę niepoprawności politycznej, obyczajowej lub innej.
Źródło: https://kultura.trojmiasto.pl/Zakazane-Ksiazki-n160009.html
https://niestatystyczny.pl/2017/09/28/mimo-zakazow-czytamy-je-wszyscy-ksiazki-zakazane/
"NARODOWE CZYTANIE`2022"
Ballady i romanse Adama Mickiewicza lekturą 11. odsłony Narodowego Czytania
„Narodowe Czytanie” to coroczna akcja wspólnego czytania wybranej lektury, do której przyłączyć się mogą wszystkie chętne osoby prywatne oraz instytucje publiczne w kraju i za granicą.
W tym roku – w sobotę, 3 września – odbyło się wspólne czytanie Ballad i romansów Adama Mickiewicza.